مقدمه: محققان فعال در بخش صنعت و دانشگاه به دنبال یک جایگزین مقرون به صرفه پروتئین های شیر در جایگزین شیر گوساله برای سال های زیادی می باشند. پروتئین های شیر مانند کازئین ، شیر پس چرخ خشک شده و کنسانتره پروتئین آب پنیر (wpc) در حال تبدیل شدن به ترکیبات گران قیمت و با دسترسی کمتر با توجه به استفاده های جدیدی که از این پروتئین ها در تغذیه انسان بوجود می آید ، می باشند. بنابراین محققان بخش دامپروری به دنبال یک فرآورده فرعی پروتئینی می باشند که با زنجیره غذایی انسان به عنوان یکی از اجزاء تشکیل دهنده جایگزین شیر گوساله رقابت نداشته باشد. از جمله موادی که برای فرمولاسیون جایگزین های شیر مورد ارزیابی قرار گرفته اند عبارتند از پروتئین های سویا (آرد سویا ، کنسانتره پروتئین سویا و سویا ایزوله شده)، گندم ایزوله شده ، پروتئین سیب زمینی ، پودر ماهی ، پلاسمای حیوانی به روش اسپری خشک شده ، سلول های قرمزخون ، پودر گوشت ، پروتئین نخود و سایر ترکیبات می باشد. تمامی این ترکیبات با کنسانتره پروتئین آب پنیر شدند(که جزء پروتئینی اصلی در فرمول های جایگزین شیر در آمریکا می باشد) در مقایسات آزمایشی تحقیقی قرار گرفتند که برخی از آنها نسبت به سایرین با موفقیت بیشتری همراه بود.
یک محصول جدید که به عنوان یکی از اجزاء جایگزین های شیر گوساله مورد توجه قرار گرفته است ،پروتئین تخم مرغ می باشد. تخم مرغ کامل که به صورت اسپری خشک شده (SDWE) یک فرآورده ای است که از تخم مرغ هایی که مناسب تغذیه انسان نمی باشند بدست می آید. این تخم مرغ ها را جمع آوری ، فرآوری و پاستوریزه می کند و به صورت اسپری خشک می شود که تولید محصولی می نماید که حاوی پروتئین و چربی بالایی می باشد: ممکن است پروتئین سفید تخم مرغ نیز بدست آید که پروتئین بالا (معمولاً بیش از 80 درصد) و چربی پایینی دارد. سایر محصولاتی که ممکن است در دسترس باشد(به عنوان مثال زرده تخم مرغ)بستگی به محصول تولید شده توسط آن واحد تولیدی دارد.
از آنجایی که کیفیت اسیدهای آمینه و قابلیت هضمی تخم مرغ برای اکثر حیوانات عالی می باشد ، محصولات فرعی بدست آمده از تخم مرغ باید از مواد تشکیل دهنده مناسب برای فرموله کردن جایگزین شیر گوساله باشد. مطالعات تحقیقاتی مختلفی برای بررسی این موضوع که فرآورده های فرعی تخم مرغ می تواند به عنوان یکی از اجزای جایگزین های شیر گوساله استفاده شود، انجام شده است.
محققان APC یک آزمایش را با استفاده از صفر 10 یا 20 درصد SDWE در جایگزین شیر گوساله جایگزین کنسانتره آب پنیر انجام دادند(Quigley و همکاران 2001 ) فرآورده فرعی اسپری خشک شده حاوی صفر، 22 و یا 44 درصد پروتئین کل بود که در جایگزین شیر وارد شده بود. ما 120 گوساله را در طی یک دوره 42 روزه با جایگزین شیر گوساله تغذیه نمودیم و پس از آن رشد پیدا نمودند برای 56 روز. گوساله ها با جایگزین شیر در برنامه فاز تغذیه ای که در ابتدا به میزان 454 گرم پودر جایگزین شیر گوساله به صورت روزانه که این مقدار به حداکثر 733 گرم در هر روز در طی هفته چهارم افزایش یافته بود، تغذیه شدند. از 29 تا 42 روزگی مقدار جایگزین شیر عرضه شده برای تحریک مصرف ماده خشک ، کاهش یافته بود. گوساله ها در 42 روزگی از شیر گرفته شدند. گوساله ها از 29 روزگی دسترسی به استارتر داشتند و در تمام طول دوره شیر آب در اختیار آنها قرار داشت.
وارد نمودن 10 یا 20 دزصد SDWE در جایگزین شیر گوساله منجر به کاهش چشمگیری در رشد و بازده گوساله ها شد. وزن بدن در هفته اول از این مطالعه متفاوت بود. در طول 28 روز اول این آزمایش گوساله های تغذیه شده با 0 ، 10 و 20 درصد SDWE به ترتیب وزن برابر با 231 ، 70 و صفر گرم در روز بدست آوردند. در 56 روزگی ، گوساله های تغذیه شده با بالاترین سطح SDWE ، 11 کیلوگرم سبک تراز گوساله هایی بودند که با جایگزین شیر با صفر درصد SDWE تغذیه شده بودند. مهم است که به یاد داشته باشیم که گوساله ها در ماه اول از این آزمایش تنها از جایگزین شیر تغذیه کرده بودند ، بنابراین تفاوت در عملکرد حیوان نمی تواند با تفاوت در مصرف استارتر ارتباط داشته باشد. به علاوه تماس جایگزین های شیر حاوی مقادیر مشابهی پروتئین خام (24 درصد) و چربی (22 درصد) بودند. غلظت خاکستر با افزایش مقدار SDWE کاهش یافته بود و تمامی مواد معدنی در فرمول ها به اندازه و یا حتی بیشتر از احتیاجات بیان شده در NRC بود. ما همچنین فرمول ها را برای اسیدهای آمینه ضروری اصلی بالانس کرده بودیم. گوساله هایی که از SDWE مصرف کرده بودند ، بازده ضعیف تری داشتند و استارتر کمتری نیز تغذیه کرده بودند و وقوع اسهال نیز در آنها نسبت به گروه شاهد بیشتر بود. با توجه به نتایج بدست آمده از این آزمایش ، به این نتیجه رسیدند که استفاده از SDWE در جایگزین های شیرگوساله نامناسب می باشد.
محققان دیگر عملکردهای متفاوتی را در گوساله های تغذیه شده با فرآورده های فرعی تخم مرغ گزارش نمودند. اسکات و همکاران (1999) 173 گوساله را با جایگزین های شیر حاوی صفر ،25 یا 50 درصد پروتئین به صورت SDWE برای یک دوره آزمایش 56 روزه مورد تغذیه قرار دادند. گوساله ها به ترتیب 13/0 ، 01/0 و 06/0 کیلوگرم وزن بدن هر روز در 14روز اول این مطالعه بدست آورند و 32/0 ،22/0 و 19/0 کیلوگرم در روز به ترتیب در طول دوره 56 روزه آزمایش بدست اوردند. به علاوه بازده استفاده از خوراک نیز به میزان 29 درصد و 38 درصد زمانی که جایگزین شیر گوساله به ترتیب حاوی 25 درصد و 50 درصد پروتئین به صورت SDWE بود ، کاهش یافت. اطلاعات بدست آمدهاز این مطالعه نیز حاکی از کاهش چشمگیر عملکرد می باشد که با مشاهدات ما نیز مطابقت دارد. از سویی دیگر ، محققان دانشگاه آرکانزاس مصرف خوراک قابل قبول و افزایش وزن مناسب را در گوساله های تغذیه شده با 0 یا 30 درصد پروتئین تخم مرغ در جایگزین شیر گوساله گزارش نمودند.
واضح است که تفاوت مشخصی بین این آزمایشات وجود دارد. این احتمال وجود دارد که عملکرد متغیر گوساله های تغذیه شده با جایگزین های شیر حاوی محصولات فرعی تخم مرغ با توجه به تنوع در منبع این تخم مرغ ها و به طور بالقوه روش های فرآوری آنها بستگی دارد مانند سایر محصولات فرعی حفظ قوام و کیفیت این محصول فرعی نیز مشکل می باشد.
محققان باید علت این کاهش رشد حیوان و بازده آن را در این مطالعه تعیین نمایند. اگر روش های فرآوری آنها متغیرات آنها باید این تغییرات را کاهش یا کنترل نمایند. با این حال از نقطه نظر رشد گوساله استفاده از فرآورده های فرعی تخم مرغ در فرموله کردن جایگزین شیر گوساله تا زمانی که مطالعات نشان دهد که عملکرد قابل قبول ثابت و پایداری بدست آید ، توصیه نمی شود.